Ngân hàng cần ngừng đùn đẩy trách nhiệm giáo dục tài chính cho TikTok
Gen Z đang nhanh chóng cho thấy, họ có thể biết kiếm tiền và tiêu tiền như thế nào. Nhưng lí do gì mà ngành ngân hàng lại đang để thế hệ này học hỏi về quản lý tài chính qua TikTok? Thay vì những nguồn chính thống hơn?
Gen Z lo âu, thiếu kinh nghiệm, nhưng khao khát một tương lai được trao quyền, điều này hẳn là một nghịch lý.
Được coi là những người gắn chặt với xu hướng, Gen Z độc lập và cạnh tranh trong học tập, làm việc và cả cuộc sống. Một thế hệ lạc quan, thích làm việc một cách thông minh chứ không làm việc chăm chỉ, động lực phấn đấu của thế hệ này là ổn định và tự do.
Gen Z lớn lên với cuộc khủng hoảng tài chính 2008, cùng với những khoản nợ sinh viên và bị cuốn vào guồng quay “tiêu nhiều hơn kiếm”, thế hệ này sốt sắng lập kế hoạch tài chính cho tương lai. Trong đó có 51% Gen Z sợ rằng họ sẽ không có đủ tiền để có những thứ họ muốn phục vụ cho cuộc sống.
Dù lo âu ấy hiển hiện nhưng thật bất ngờ là vẫn chưa có tổ chức nào phản hồi lo âu ấy. Theo thống kê, có 67% người trẻ thường xuyên lo lắng về tài chính cá nhân, tuy nhiên, họ cũng là những người thiếu những kỹ năng và nhận thức tài chính cơ bản.
Lời khuyên từ thế hệ và ngân hàng cũ đang nhanh chóng trở nên lỗi thời
Một số phương pháp tài chính cá nhân truyền thống hiện đã lỗi thời. Cha mẹ Gen Z thường không hiểu hay đánh giá cao lối sống hối hả với thu nhập thấp của con cái họ. Đồng thời, nhận thức về tiền của Gen Z đi cùng với những ngân hàng kỹ thuật số, tiền mã hóa, các hình thức đầu tư nhỏ, tuy nhiên, với nhận thức khác, bố mẹ họ thấy chúng rủi ro hoặc không có triển vọng.
Ngoài ra, nếu những ông bố, bà mẹ ấy là khách hàng của những ngân hàng truyền thông, đã quen với những phương pháp tài chính cũ, khả năng họ sẽ không thể đưa ra lời khuyên đúng cho những mục tiêu tài chính của con cái họ. Điều tất yếu là Gen Z trở nên lạc lõng trong chính kế hoạch tài chính của mình.
Nhưng Gen Z có TikTok và cả thế giới tài chính nằm trong tay họ
Thời điểm hiện tại, khi mà thế giới tài chính online còn chịu đầy nghi ngoặc, còn lời khuyên, kiến thức tài chính từ ngân hàng thì vẫn mơ hồ, khó hiểu và khó tiếp cận. Gen Z tìm giải pháp từ TikTok. Khảo sát cho thấy, có 39% Gen Z đang tìm kiếm lời khuyên tài chính cá nhân từ các mạng xã hội, với 34% trả lời cụ thể là từ TikTok và Youtube. Đứng trước sự mập mờ của ngân hàng, Gen Z muốn kiến thức tài chính được dân chủ hóa.
Trên TikTok, nội dung mang tag #TaiChinhCaNhan thu được hơn 4,4 tỷ lượt view, #StockTok có 1,4 tỷ view, kèm theo đó là hàng nghìn influencer đang ngày ngày sản xuất những nội dung tài chính.
Có thể nói, những influencer này đang đáp ứng nhu cầu cấp thiết, dù có thể họ cũng chính là những nạn nhân của sự thiếu hụt thông tin này. Nhưng phong trào này cũng tiềm ẩn những nguy cơ khi mà những nội dung làm giàu nhanh chóng là những nội dung lan truyền nhanh nhất.
TikTok hiện đã cấm quảng cáo các sản phẩm tài chính, bao gồm cả đầu tư và tiền mã hóa. Tuy nhiên, phong trào này mới chỉ bắt đầu, nó sẽ không bị dập tắt một cách dễ dàng như vậy.
Có hai cơ hội lớn cho các ngân hàng và tổ chức tài chính can thiệp vào bối cảnh này. Đầu tiên là tạo nhận thức và lựa chọn, ví dụ, tạo các loại thẻ mới, tạo điểu kiện hoặc cam kết giải quyết nhu cầu của giới trẻ. Thứ hai, xây dựng hệ thống hoặc nền tảng giáo dục.
Làm sao để ngân hàng giáo dục tài chính ngay trên chiếc điện thoại thông minh của Gen Z?
Cho tới nay, mới chỉ có TikTok cam kết sẽ nâng cao giáo dục tài chính. Nhưng vẫn đề thực sự nằm ở các sản phẩm và dịch vụ tài chính cho Gen Z và để giải quyết cần nhiều nỗ lực hơn cung cấp tài liệu hay thay đổi giao diện cho các sản phẩm cũ.
Việc thêm các phần tóm tắt, giải thích hoặc liên kết tiết kiệm là chưa đủ, các ngân hàng cần tập trung cho dịch vụ giáo dục tài chính. Đối với thế hệ tương lai này, điều quan trọng là phải phát triển các sản phẩm tập trung vào hành trình mà họ cần thực hiện, cũng như các công cụ và đòn bẩy liên quan, giúp họ có được kết quả mà họ mong muốn.
Giáo dục tài chính sẽ không chỉ đơn thuần là biết APR là biết tắt của từ gì, mà nó phải tạo ra được hành động. Chúng ta nên giúp Gen Z tạo ra tiền, chuyển tiền, ra tăng tài sản có kế hoạch và thận trọng với các khoản vay.
Để làm được những thứ ấy, ngân hàng và các tổ chức tài chính cần trao quyền cho Gen Z. Gen Z được tiếp xúc công nghệ từ sớm, họ đặc biệt quan tâm tới việc nên chọn ai để tin tưởng. Đó là khi các tổ chức nên cung cấp những sản phẩm phù hợp với nhu cầu và lối sống của họ. Nhưng dù đã chọn mặt gửi vàng, họ vẫn rất nhạy bén với những hành động thiếu minh bạch, tư lợi của phía ngân hàng. Các ngân hàng sẽ thất bại nếu xâm nhập vào thị trường này bằng cách văn vở với Gen Z.